Project Zorgteams van de Toekomst: De Schijf van Vijf

Het aantal kwetsbare ouderen dat zorg nodig heeft, groeit snel. Als we niets doen, zal het aantal banen in de ouderenzorg moeten verdubbelen, terwijl het aantal arbeidskrachten afneemt. Op korte termijn zijn vergaande maatregelen nodig om de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de ouderenzorg te garanderen. We moeten ‘anders gaan zorgen’. Dit kan bijvoorbeeld door de inzet van hulpmiddelen, maar ook door meer samen te werken met het netwerk rondom de ouderen. Daarnaast is het belangrijk dat kwetsbare ouderen zo lang mogelijk de regie over hun eigen leven behouden. We brengen dit gedachtegoed tot leven door medewerkers kennis te laten maken met een nieuw ondersteunend model: de schijf van vijf. De schijf van vijf is een vijfstappenmodel waarmee (wijk)verpleegkundigen en (wijk)verzorgenden de zorgvraag goed in kaart kunnen brengen. Door te werken met de schijf van vijf weten medewerkers beter waar hun focus ligt en wat de kwaliteit van hun werk verbetert. Tegelijkertijd helpt het kwetsbare ouderen om langer zelfstandig thuis te blijven wonen, met behoud van eigen regie. De werkgroep is van start! De werkgroep (Zorg)teams van de toekomst – schijf van vijf is begin dit jaar van start gegaan, met vertegenwoordigers uit alle deelnemende organisaties (Beek en Bos, La Providence, Sint Jozef wonen en zorg, Vincent Depaul). Externe partij Zomer & Cornelissen sloot direct aan om samen een trainingsprogramma te ontwikkelen dat aansluit op de individuele wensen van de deelnemers. Vervolgens heeft de werkgroep in samenwerking met Bureau Tint waardevolle communicatietools ontworpen. Deze zijn beschikbaar voor alle deelnemers van ZorgConnect Noord- en Midden-Limburg. Binnen de deelnemende organisaties wordt al op uiteenlopende manieren gecommuniceerd over de schijf van vijf: via familieavonden, nieuwsbrieven en communicatie-apps. Daarnaast worden huisartsen geïnformeerd via een speciale folder. Jaarlijkse radendag Cliëntenraden, de Raad van Toezicht en de Ondernemingsraad worden actief betrokken bij het traject. Een mooi voorbeeld hiervan is de jaarlijkse Radendag van zorgcentrum Vincent Depaul, die volledig in het teken stond van (Zorg)teams van de toekomst – schijf van vijf. Petri Cornelissen, grondlegger en trainer van dit gedachtegoed, gaf een inspirerende presentatie over het belang van het goede gesprek. Dit leidde tot een waardevolle dialoog, waarin zowel kansen en mogelijkheden als zorgen werden gedeeld. Het traject vraagt immers veel van alle betrokkenen, het gaat om een ingrijpende gedragsverandering van de kwetsbare ouderen, hun familieleden/mantelzorgers én zorgprofessionals. Door onze medewerkers zorgvuldig te trainen, geven we ze handvatten om het goede gesprek over ‘anders zorgen’ met elkaar aan te gaan. De trainingen starten in teamverband op de diverse locaties vanaf oktober 2025 en lopen door in 2026.

De projectgroep Teams van de Toekomst – Schijf van Vijf is onlangs weer bijeengekomen om de individuele projectplannen met elkaar te delen. Tijdens het overleg werd duidelijk hoeveel werk er al is verzet door de projectleiders van de deelnemende organisaties. Het is mooi om te zien hoe breed het project gedragen wordt binnen het Lerend Netwerk! Alle vier de betrokken VVT-organisaties starten in september 2025 met de schijf van vijf-scholing, verzorgd door Zomer & Cornelissen. Iedere organisatie heeft daarbij gekeken naar wat het beste past binnen de eigen context en welke medewerkers deelnemen. De scholingstrajecten lopen in elk geval door tot in 2026. In de plannen is veel aandacht voor de borging van kennis en vaardigheden binnen de organisaties. Daarnaast wordt er afstemming gezocht met andere projectgroepen, zoals die rond informele zorg en technologische innovaties, om kennis te delen en met elkaar een gemeenschappelijke taal te hanteren. Er is bovendien gezamenlijk communicatiemateriaal ontwikkeld. Dit zorgt voor herkenbaarheid en eenduidige communicatie richting deelnemers, maar ook richting bewoners, cliënten, mantelzorgers en ketenpartners.

Vorige week sloten we de laatste bijeenkomst af van de training Schijf van vijf; een serie van vier interactieve sessies waarin zorgprofessionals leerden hoe ze het goede gesprek voeren met cliënten en hun naasten over samenredzaamheid. Onder de inspirerende begeleiding van Petri Cornelissen werd niet alleen geoefend, maar ook écht verdiept in wat samenredzaamheid betekent en hoe je dit bespreekbaar maakt in de dagelijkse praktijk. Wat is de Schijf van vijf? De Schijf van vijf is een praktisch hulpmiddel voor (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden om de zorgvraag van cliënten gestructureerd in kaart te brengen.Het model helpt professionals om het gesprek aan te gaan over wat iemand zelf nog kan, wat het eigen netwerk kan betekenen en waar professionele zorg echt nodig is. Het doel is tweeledig: het behouden en versterken van de zelfredzaamheid van cliënten; en het ondersteunen van medewerkers met een helder handvat om mantelzorgers en het sociale netwerk actief te betrekken. De Schijf van vijf bestaat uit vijf stappen die richting geven aan dat gesprek. De stappen worden niet altijd lineair doorlopen, de situatie van de cliënt bepaalt wat nodig is.In de training kwam aan bod hoe je samen verkent wat belangrijk is in iemands leven, hoe je mogelijkheden bespreekt binnen het eigen netwerk, welke rol professionele ondersteuning speelt en hoe je samen afspraken maakt en die periodiek evalueert. Door met de Schijf van vijf te werken, ontstaat er meer bewustwording: professionals leren anders te kijken, eerder het gesprek te voeren en de regie écht bij de cliënt te laten. Wat bleef hangen uit de training? Bewustwording van ons eigen handelen.We nemen als zorgprofessionals vaak te veel over. De training hield ons een spiegel voor: wat kunnen cliënten en hun naasten zelf bijdragen aan een betekenisvol leven? Eerlijkheid over wat nog lastig is.Elkaar aanspreken, hulp durven vragen van een naaste; dat blijft spannend. Maar het is een leerproces dat we al werkenderwijs eigen mogen maken. De energie in de groep was voelbaar. Zo sterk zelfs, dat er direct werd gevraagd naar een vervolgtraining. Dat zegt genoeg! “De Schijf van vijf bleek niet alleen een leertraject, maar vooral ook een uitnodiging om anders te kijken, anders te luisteren en samen te werken aan de zorg van de toekomst.”— Angelique Drabbels, projectleider (Zorg)teams van de toekomst; schijf van vijf